Bultürk Derneğinin anketi

B U L T Ü R K

Bulgaristan Türkleri Kültür ve Hizmet Derneği

2 0 1 0 – 2 0 1 1

ANKET

Anketi niçin yaptık? Bulgaristan ve Rumeli Türkleri dernekleri ortaklaşa bu çalışmayla Bulgaristan Türklerinin düşüncelerini, fikirlerini öğrenmek ve hangi konularda ne tür kaygılara sahip olduklarını tespit etmek. Bu sonuçlar doğrultusunda geleceğe yönelik neler yapılması gerektiğini, planların ve halkımızın hangi konularda yanlış veya eksik fikirlere sahip olduğunu belirleyip ona göre yönümüzü tayin etmektir.

1.Cinsiyet: Пол

1 O Kadın – Жена - % 51,00

2 O Erkek – Мъж - % 49,00

2. Doğum Tarihi: Роден/а

Yaşlara göre dağılım, 6 bölüme ayırdık

1. 18-24 _- % 14,88

2. 25-34_- % 22,75

3. 35-44_ - % 20,79

4. 45-54_- % 19,05

5. 55-64_- % 11,00

6. 65 üstü - - % 11,54

3.Doğum yeri: Месторождение

Bulgaristan’ı dört Bölgeye böldük

1.Kuzeydoğu, 2.Güneydoğu, 3. Kuzeybatı, 4. Güneybatı

1 - %15,95

2. -%59,79

3. -%05,09

4. %19,17

4. Medeni Hali: Семейно положение

1 O Evli -%69,00

2 O Bekâr- %28,20

3 O Dul .- %02,80

5. Öğrenim durumu: Образование

1 O Hiç okula gitmedim - %0,20

2 O İlk ogretim - %12,00

3 O Lise - %39,60

4 O Üniversite - %39,20

5 O Lisansüstü - %08,90

6. Türkçe okuyup yazabiliyor musunuz? Може ли да пишете и говорите на Турски език?

1 O Evet okuyup yazabiliyorum - %87,70

2 O Okuyorum fakat yazamıyorum -%09,20

3 O Ne okuyabiliyorum ne de yazabiliyorum – %03,10

7. Ekonomik Durumu (Ortalama gelir) Икономическо положение(среден доход)

1 O 1000$ ve üstü -%29,10

2 O 500-1000$ -%33,10

3 O 0-500$ -%34,70

4 O İşsiz: … - %03,10

8. Meslek: Професия

1 O Ev Kadını -%04,90

2 O Emekli -%13,80

3 O İşçi -%14,20

4 O vasıfsız -%19,00

5 O Araştırmacı -%10,00

6 O Serbest -%34,00

7 O Memur –%04,10

9. Bulgar Dilini ne ölçüde biliyorsunuz? До колко знаете Български език?

1 O Hiç -%01,30

2 O Çok az – %04.80

3 O Az -%04,00

4 O Orta - %17,30

5 O İyi düzeyde - %40.30

6 O Çok iyi düzeyde - %32,40

10. Günümüzde Bulgaristan’da yaşayan Türklerin etnik kimliği ile ilgili problemleri olduğunu düşünüyor musunuz?

Смятатели че по настоящем Турците в България имат проблеми поради етническата си принадлежност?

1 O Evet vardır. -%66,10

2 O Hayır yoktur -%27,80

3 O Diğer: - %06,10

Etnik kimlikleri ile ilgili problemlerin halen devam ettiği görülmektedir. Bunda en büyük etken siyası partilerin siyasi faaliyetlerinde ANTİ-TÜRK ve ANTİ-İSLAM söylemlerin olduğunu düşünüyoruz.

11. Çevrenizde yaşayan diğer etnik gruplarla ortak sosyal-kültürel faaliyetlerde bulunuyor musunuz?

В средата в която живеете имате ли съвместни културни и социални дейности с другите етноси?

1 O Evet -56,60

2 O Kısmen -38,60

3 O Hayır-04,80

Bu konuda herhangi bir problemin olduğu görünmüyor

12. Pasaport, nüfus veya resmi evraklarında Hıristiyan ismi taşıyan Müslümanların hangi usulde gömülmesini istersiniz? Как бихте искали да бъде погребан Мюсюлманин на който документите за самоличност са с християнски имена?

1 O İslami usullere göre-%98,40

2 O Hıristiyan usullerine göre-%1,30

3 O Şaman usullerine göre

4 O Diğer: -%0,30

13. Günümüzde Bulgaristan Hükümetinin, eskiye oranla azınlıklara karşı nasıl davrandığını düşünüyorsunuz?

В сравнение с миналото какво е отношението на Българското правителство спрямо малцинствата?

1 O Daha olumlu-%64,50

2 O Daha olumsuz-%24,10

3 O Bir değişiklik yok-%11,50

Eskiye oranla olumlu gelişmelerin olduğu ancak %30luk gibi büyük bir kesimin değişiklik olmadığını söylemesi temel sorunların hala devam ettiğinin bir göstergesidir.

Mesela, seçim propagandaları sırasında Türk ve İslam karşıtısöylemlerin bir çok siyasi parti lideri

tarafından dile getirilmesi bu sorunlardan birisidir. Bunun gibi bir çok sorunu örnek olarak dile getirebiliriz.

14. Bulgaristan Hükümeti’nin geçmişte olduğu gibi yeniden Türklere baskı yapabileceği fikrine katılıyor musunuz?

Смятате ли че е възможно Българската Държава да прилага натиск върху Турците както в миналото?

1 O Kesinlikle katılıyorum-%10.3

2 O Katılıyorum-%29,90

3 O Kararsızım-%18,70

4 O Katılmıyorum-%33,00

5 O Kesinlikle katılmıyorum-%08,10

Oranların eşit olması, kararsızlarında yüksek oranda olması,geleceğe yönelik kaygıların devam ettiğini göstermektedir. Bulgaristan Devletine güvensizliğin yüksek olması nedeniyle,

devletin uyguladığı azınlık politikalarını yeniden ele alması gerektiğini ortaya koymaktadır.

Tedirginliğin doğuran sebebin, Bulgaristan’da tüm siyasi partilerin propagandaları da olabilir.

Bu nedenle siyasi partiler de artık söylemlerinde dikkatli olmalıdırlar.

15.Bulgaristan Türklerinin hür ve özgür bir yaşam sürmeleri konusunda Türkiye Cumhuriyetinin etkisi olduğunu düşünüyor musunuz? Мислите ли че Турция има влияние за по независимия живот на Турците в България?

1 O Evet Düşünüyorum-%45,70

2 O Kısmen %50,00

3 O Kararsızım-%4,20

4 O Diğer: -%0,10

Türkiye Bulgaristan Türkleri açısından bir güvence olarak görülmektedir.

16. Bulgaristan Devletinin geçmiş dönemdeki baskıcıuygulamaları artık sürdürmediğine ilişkin görüşe katılıyor musunuz? Смятате ли че вече Българската Държава се е отказала от асимилационната си политика?

1 O Kesinlikle katılıyorum-%11,70

2 O Katılıyorum -%44,50

3 O Kararsızım-%07,20

4 O Katılmıyorum%32,00

5 O Kesinlikle katılmıyorum.- %04,60

Bulgaristan Devletinin geçmişteki baskıcı tutumunu sonuna erdiğine inananların çoğunlukta ancak problemin hala devam ettiği yönünde de yüksek bir oran mevcuttur.

Bu da tedirginliğin sürdüğünün göstermektedir.

17. Avrupa Birliği üyesi olarak Bulgaristan’daki Türkleri ikinci sınıf vatandaş olarak görmeyeceğine dair verdiği söze ve kanunlara uygun davrandığını düşünüyor musunuz?

Като държава от Европейския Съюз смятате ли че Българските управници няма да третира Турците като второстепенни граждани на Република България?

1 O Evet Kesinlikle Türkler ikinci sınıf vatandaş olarak görülüyor -%34,90 2 O Hayır, Türkleri ikinci sınıf vatandaş olarak görülmüyor - %32,50

3 O Bazı konularda eksiklikler olduğunu düşünüyorum -%29,50 4 O Bu konuda fikrim yok -%03,10

18. Türkçeyi hangi kaynaklardan öğreniyorsunuz? От кои источници изучавате Турски език?

Birden fazla seçeneği işaretleyebilirsin.

1 O Türk televizyonları -%07,90

2 O Bulgaristan’da-%02,00

3 O Aile -%49,50

4 O Okul -%27,60

5 O Diğer: - %12,90

Bulgaristan Türkleri Türkçe’yi kendi imkânları ile öğrenmektedirler.

AB üyesi Bulgaristan’da 2,5 milyonluk bir kitle kendi ana dilini öğrenme imkânından mahrum durumdadır. Daha fazla yoruma gerek duymuyoruz.

19. Bulgaristan’daki Türkçe TV yayınları sizce yeterli mi? В България достатъчни ли са телевизионните предавания на Турски език?

1 O Evet -%13,20

2 O Hayır – %86,80

20. Bulgaristan’da Ne kadar yayın olmalı. В България телевизионните предавания на Турски език колко часа трябва да бъдат?

1 O 24 saat -%70,00

2 O 12 saat -%18,30

3 O 8 saat -%09,30

4 O 4 saat-%02,60

21. Bulgaristan’da Türkçe Özel TV Görsel, işitsel ve yazılıbasının yayın yapmasını ister misiniz?

Искате ли в България да има частна телевизия радио и преса на Турски език?

1 O Evet -%89,40

2 O Hayır -%10,40

3 O Diğer: -,20

Bulgaristan’da Türkçe medya yazılı, görsel, TV ve radyo eksikliği açık bir şekilde dile getirmektedir. Ankette de görüldüğü gibi, bunun giderilme isteği de son derece yüksektir.

22. Türkiye’den hangi konularda talep bekliyorsunuz?

Кои от посочените проблеми да бъдат подпомогнати/толерирани/ да проявява интерес от страна на Република Турция?

1 O.Eğitim %29,70

2 O.Ekonomi yatırımlar %54,10

3 O Bulgaristan’daki Müslüman vakıf malları ve şahıs mallarının tekrar hak sahiplerine kazandırılması -%13,90

4Diğer -%02,30

Bulgaristan Türklerinin Türkiye’den en büyük talebi Türklerin yaşadığı bölgelere yatırım yapılarak

istihdam olanakları yaratılmasıdır. Eğitim faaliyetlerinde yer alması ikinci sırada.

Diğer yandan vakıf mallarına da sahip çıkılmasınıistemektedirler.

23. Bulgaristan’daki okullarda Türk dili eğitiminin zorunlu ders olmasını ister misiniz?

Искате ли Турския език да бъде задължителен предмет в училищата?

1 O Evet -%77,40

2 O Hayır -%18,50

3 O Kararsızım – %04,10

Bulgaristan Türklerinin tamamına yakını okullarda Türk dilinin zorunlu ders olmasını istemektedir.

Bu isteğin AB üyesi Bulgaristan’da artık yerine getirilmesi gerektiğini düşünüyoruz.

24. Bulgaristan’da HOH (Hak ve Özgürlükler Hareketi) dışında siyasi partilerde Türkler yeterince yer alıyor mu?

Турците имат ли достатъчен достъп до другите партии освен ДПС?

1 O Evet -%22,10

2 O Hayır – %77,90

Bulgaristan Türklerinin HOH dışında diğer partilerin Türklere siyasi kademelerde yer vermemeleri Türklerin HOH dışındaki partilerden katılımlarının engellendiği açık bir şekilde görülmektedir.

Bu da Bulgaristan’daki siyasi partilerinin kendilerini sorgulamaları gerektiğini ortaya koymaktadır.

25. Eskiden 19.04.1909- İstanbul protokolünde olduğu gibi Baş müftünün tayini İstanbul’dan onay verilmesi fikrine katılıyor musunuz?Желаете ли назначаването на Мюфтиите в България да бъде с одобрението на Истанбул както е било в близкото миналото?

1 O Evet -%66,60

2 O Hayır -%23,50

3 O Kararsız -%09,90

Bulgaristan Türklerinin Baş müftü tayinine Türkiye’den onay verilmesi fikrine katılanların sayısı üstün bir çoğunlukta olmasının sebebi bizce Bulgaristan’daki Müftü seçimlerindeki kavgaların ve yolsuzlukların olduğu kanaatindeyiz. Kargaşanın önüne geçilmesinde rol oynayacağını düşünüyoruz.

26. Bulgaristan’da Din adamlarının hangi ülkede eğitim almalarını istersiniz? Къде бихте желали да се обучават духовните Ви Лидери?

1 O Türkiye -%87,30

2 O Suudi Arabistan -%12,40

3 O Diğer: ,30.

Bulgaristan Türkleri Türkiye’de eğitim görmüş olan din adamlarına daha çok güvenmektedirler.

27. Bulgarca olarak değiştirilen yerleşim yerlerinin (köy, kasaba, şehir) eski isimlerinin tekrar geri verilmesini ister misiniz? Желаете ли да бъдат възстановени старите имена на местности и населени места в България?

1 O Evet %78,20

2 O Hayır -%09,60

3 O Fikrim yok. -%12,30

Bulgaristan Türklerinin çoğunluğa yakın bir geçmişe kadar kullanılan yerleşim yerlerinin isimlerinin

kullanmak eğilimdedirler. Özellikle Jivkov döneminde değiştirilen yerleşim yer isimlerinin tekrar geri

verilmesini talep etmektedirler.

28. Nüfus kütüklerinde Türklerin HIRİSTİYAN isimlerinin halen yazıyor olması, sizi rahatsız ediyor mu?

Обеспокоява ли ви факта че в гражданските регистри на България все още не са унищожени християнските имена на Турците?

1 O Evet -%94,50

2 O Hayır -%04,10

3 O Fikrim yok -%01,40

29. Zorla konulan HIRİSTİYAN isimlerinin kütüklerden silinmesini ister misiniz?

Желаете ли да бъдат унищожени християнските имена на Турците от гражданските регистри на България?

1 O Evet -%94,70

2 O Hayır -%04,20

3 O Bilgim yok –% 01,10

Bulgaristan Türkleri nüfus kütüklerindeki Hıristiyan isimlerinin Bulgaristan’daki Türklerin tamamını

tedirgin etmektedir ve zorla konulan bu Hıristiyan isimlerinin kütüklerden derhal silinmesini talep

etmektedirler.

30. Bulgaristan parlamentosundaki Türk kökenli milletvekillerinin Türkleri yeterince temsil ettiğini düşünüyor musunuz?Смятате ли че народните преставители от Турски произход Ви преставляват достатъчно в Българския парламент?

1 O Evet -%07,30

2 O Kısmen -%29,60

3 O Hayır -%63,10

Bulgaristan’daki Türkler Bulgaristan Parlamentosunda bir çok Türk kökenli Milletvekili olmasına rağmen kendilerinin temsil edilmediğini düşünmekteler.

31. Türk kökenli belediye başkanlarının veya idarecilerinin, etnik tolerans model siyasetine uygun davrandıкlarını düşünüyor musunuz?Смятате ли че кметовете или управнитците от Турски произход се отнасят в унисон с политическия модел етническа толерантност към гражданите от другите етноси?

1 O Evet düşünüyorum -%51,20

2 O Hayır düşünmüyorum -%33,40

3 O Fikrim yok -%10,80

4 O Diğer: -%04,60

Bulgaristan Türkleri Türk kökenli belediye başkanları ve idarecilerin diğer etnik gruplara karşı olan tutumlarını tasvip etmektedirler. Memnundurlar ve etnik ayrımcılığın yapılmadığını düşünmekteler.

32. Bir iş yapmak için aynı özelliklere sahip olmasıkoşuluyla hangi etnik kökene sahip bireyle çalışmayı tercih edersiniz?

При равни други условия с кого бихте предпочели да работите?

1 O Bulgar-%13,10

2 O Türk -%24,10

3 O Rus -,40

4 O Alman - ,40

5 O Fark etmez-%62,00

Bulgaristan Türkleri herhangi bir iş yapmak için etnik köken tercihinde bulunmamaktadırlar.

33. Güncel konular ile ilgili haberleri hangi kaynaklardan öğreniyorsunuz?

Кои информационни источници ползвате за ежедневните новини

1 O Bulgar basın ve yayınlarından – %22,20

2 O Türk basın ve yayınlarından -%40,40

3 O Hem Türk hem de Bulgar basın ve yayınlarından – %37,40

Bulgaristan Türkleri güncel konular ile ilgili haberleri hem Bulgaristan hemde Türk basın ve yayınlarından öğrenmektedirler.

34. Türkiye’deki yakınlarınızla ilişkileriniz hangi düzeydedir?На какво ниво са връзките Ви с роднините и близките живеещи в Турция?

1 O Çok iyi -%57,40

2 O İyi- %28,20

3 O Orta -%12,40

4 O Zayıf – %02,00

Bulgaristan Türkleri Türkiye’deki yakınlarıyla herhangi bir problem yaşamamaktadırlar. Anket sonuçları Türkiye’deki yakınlarına güvendiklerini göstermektedir.

35.Yakın çevrenizde Bulgarlarla evlenen var mı? Във Вашата среда има ли смесени бракове?

1 O Evet -%41,70

2 O Hayır - %58,30

36. Çevrenizdeki Türkler, dinle ilgili bir problemle karşılaştığında kime başvuruyor?

Турците от Вашата среда кокато имат религиозни проблеми с кого се съветват?

1 O Cami hocasına -%32,50

2 O Müftüye -%31,60

3 O Diğer: -%32,50

4. Muhtar – %03,40

Bulgaristan Türkleri karşılaştıkları dini problemler ile ilgili nereye baş vuracaklarını tam olarak bildikleri görülmektedir.

37. Çevrenizdeki Bulgarlar, dinle ilgili bir problemle karşılaştığında kime başvururlar?

Българите от Вашата среда кокато имат религиозни проблеми с кого се съветват?

1 O Papaza -%34,30

2 O Kilise görevlisine -%28,20

3 O Herhangi bir dini görevliye -%05,00

4 O Diğer: -%32,50

38. Çevrenizdeki Türk gençlerinin eskiye nazaran dinine daha bağlı oldukları düşüncesine katılıyor musunuz?

Одобрявате ли мисълта че Турските младежи са по религиозни отколкото в миналото?

1 O Kesinlikle katılıyorum -%42,10

2 O Katılıyorum -%21,50

3 O Kararsızım -%16,60

4 O Katılmıyorum -%15,40

5 O Kesinlikle katılmıyorum -%04,40

39. Bulgaristan’a yönelik Türkiye’de yayınlanan hangi gazeteleri okuyorsunuz?

Кои от посочените вестнитци издаващи се в Република Турция бихте предпочели?

1 O BULTÜRK %74,40

2 O Balkan Sentezi -%08,80

3 O Balkan günlüğü -%14,90

4 O Diğer: -%02,00

40. Sizce Türkiye’de faaliyet gösteren STK’lardan hangisi Bulgaristan’daki gelişmelerle ilgileniyor?

Кои от неправителствените организации в Република Турция отразяват най правилно развитието на събитията в Република Турция?

1 O Bultürk derneği -%72,30

2 O Filibe Derneği -%08,50

3 O Balgoç derneği -%13,50

4 O Fikrim yok -%05,10

5 O Diğer –% 00,60

Bulgaristan Türklerinin derneğimize olan güvenden dolayı son derece memnunuz ve Bulgaristan Türklerine teşekkür ederiz.

41. Sizce etnik barışa en büyük katkısı olan Bulgaristan devlet adamı kimdir?

Кой от Българските Държавници е допринесъл най много за етническия мир в България?

1 O Aleksandır Stanboliyski -%66,30

2 O Todor Jivkov -%01,80

3 O Georgi Dimitrov-%18,90

4 O Fikrim yok -%12,80

5 O Diğer: -,20

Bulgaristan Türkleri Aleksandır Stanboliyski’nin nitelikteki bir devlet adamının aradıkları anket sonucundan görünmektedir.

42. Sizce Bulgarların ata yurdu neresidir? Коя е прародината на Българите?

1 O And dağları -%02,80

2 O Skandinav yarımadası -%02,90

3 O Altay dağları -%73,90

4 O Bilgim yok -%20,40

Bulgarların Ata yurdu olarak büyük çoğunluğun Altay dağlarını işaret etmesi Bulgarlar ile Türklerin aynı Ata yurdunu işaret etmektedir. Bu da Bulgaristan Türklerinin Bulgarlarla Türklerin aynı kökten olduklarının bilincinde olduklarının göstergesidir.

43. Türkiye Hükümeti’nin size gösterdiği ilgiyi yeterli buluyor musunuz? Достатъчна лие загриженоста на Р. Турция спрямо Вас?

1 O.Evet -%34,90

2 O.Hayır -%61,80

3 O Diğer: -%03,30

Bulgaristan Türkleri Türkiye’den ilgi beklemektedirler. Anket sonuçları Türkiye’nin tutumunda değişiklik yapması gerektiğini gözler önüne sermektedir.

44. Entegrasyon kavramından ne anlıyorsunuz? Какво разбирате от думата Интеграция?

1 O.Uyum - %25,00

2 O.Her toplumun kendi özelliklerini koruyarak aynı ortamıpaylaşması. – %28,80

3 O.Sayısal olarak büyük toplumun küçük toplumları asimile ederek yok etmesi. - %40,90

4 O Diğer: - %05,30

Bulgaristan Türkleri entegrasyon kavramının ne anlama geldiğini tam bilmemekte olduğu ortaya çıkmıştır. Bu nedenle bu konular üzerinde eğitim faaliyetleri, konferans ve seminerler yapılması gerektiği ortaya çıkmıştır.

45. Sizce Bulgaristan’da en dürüst parti lideri kimdir? Според вас кой е най чесния партиен лидер?

1 O.Boyko Borisov -%57,40

2 O.İvan Kostov -%11,90

3 O.Volen Siderov -%09,40

4 O. Diğer: -%21,30

Bulgaristan Türkleri en dürüst parti Lideri Başbakan Boyko Borisov gösterilmektedir. Bu da Bulgaristan’da toplumların bu günkü iktidara güvendiklerinin göstergesidir.

46. Bulgar Halkının Türklere karşı tutumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Според вас обикновения Българин има ли негативно отношение спрямо Турците в България?

1 O.Çok olumlu -%24,90

2 O.Olumlu -%49,50

3 O.Kararsızım -%08,70

4 O Olumsuz -%07,90

5 O Çok olumsuz- %09,00

Bulgaristan Türkleri Bulgar halkının kendilerine karşıtutumunu olumlu bulmaktadır. Bu da her iki halk arasında her hangi bir problemin bulunmadığını göstermektedir.

47.Bulgaristan’ın geleceği bakımından en sağılıklı çözümleri hangi parti getirebilir?

1.CDC -%08,90

2.GERB -%41,60

3. BSP -%03,70

4.HOH -%19,60

5.ATAKA -,50

6.Yok oyle bir parti -%25,70

Bulgaristan Türklerinin hali hazırdaki hükümetten gelecek ile ilgili beklentileri büyüktür. Bulgaristan’ın sorunlarına sağlıklı çözümler bulabileceğini düşünmektedirler.

48. Bulgaristan’da yaşamak ister misiniz? Искате ли да живеете в България

1.Evet -%78,00

2.Hayır – %22,00